Je herkent dit vast wel. Je komt veel buiten en maakt mooie wandelingen in de natuur. Maar veel dieren krijg je niet te zien. Alhoewel je genoten hebt van je tocht buiten zou je toch graag meer van de dieren meekrijgen. Wat je vermoedt klopt, de dieren zijn er wel, maar ze hebben geleerd zich voor ons te verstoppen. Maar ze laten allemaal wel sporen achter. In deze cursus leren wij jou deze sporen te herkennen en te interpreteren. Denk hierbij aan pootafdrukken, uitwerpselen, haren, veren en nog véél meer. Met kennis van diersporen zal buiten zijn nooit meer hetzelfde zijn!
Voor wie
Het maakt niet uit of jij een natuurgids, groene professional, natuurfotograaf of ‘gewoon’ een natuurliefhebber bent. Over een periode van een half jaar gaan je met een enthousiaste groep deelnemers in het veld aan de gang met onze ervaren instructeurs. Je bekijkt online video’s om je voor te bereiden op de praktijk in het veld. Als je wil is er een Facebook- en een Whatsappgroep beschikbaar om tussendoor feedback te krijgen of om contact te houden met de andere deelnemers. Gedurende de cursus hebben je gratis toegang tot onze digitale Diersporengids.nl. Je hebt geen voorkennis nodig. Onze cursussen zijn zó vormgegeven dat we doorbouwen op jouw niveau.
Enkele voorbeelden van sporen die in de cursus behandeld worden.
Praktische informatie
Alle velddagen zijn van 10:00-15:00. Diverse locaties op de Veluwe en in de IJsselvallei. Groepsgrootte maximaal twaalf personen. Vervoer van en naar de locaties is niet inbegrepen.
Benodigdheden
Goede buitenkleding, notitieboekje & potlood, dagrugzak, veldgidsen, drinken en lunch. Eventueel verrekijker en fotocamera. De veldgidsen van Weylin Tracking zijn hieronder mee te bestellen. Je ontvangt de veldgidsen op de eerste cursusdag en je bespaart hiermee de verzendkosten.
Prijs
Kosten €595,- (inc. BTW) waarvan €195,- als aanbetaling bij opgave. Na ontvangst van de aanbetaling is de plek definitief gereserveerd. Betaling in termijnen is mogelijk.
Data en beschikbaarheid 2025
Alle dagen op een rij: 16 maart, 6 april, 20 april, 11 mei, 25 mei, 8 juni, 22 juni (reservedag). Plaatsen beschikbaar
De reservedag zetten we in indien er eens een dag met heel erg slecht weer is. Het gaat dan niet om een regenbui, maar echt noodweer waarbij het buiten op pad zijn onveilig is. Indien een cursus vol is, kan je desgewenst op de wachtlijst geplaatst worden. Ook kunnen we je alvast vrijblijvend op de lijst voor de volgende cursus zetten. Je krijgt dan bericht zodra de data daarvan bekend zijn. Je blijft op de hoogte blijven via onze nieuwsbrief.
Opgave
Omschrijving
Tijdens de cursus Diersporen en Spoorzoeken neem je deel aan workshops verdeeld over een half jaar. Elke workshop behandelt een aspect van diersporen. Tussen de workshops door oefen je het geleerde in je eigen omgeving. Op deze wijze is er echt tijd een bepaald onderwerp uit te diepen. Eerst in een workshop onder begeleiding van een ervaren instructeur. Vervolgens maak je het geleerde eigen in je vertrouwde omgeving. Een besloten Facebook groep is beschikbaar voor feedback en extra ondersteuning. Online video’s worden gebruikt voor theoretische onderdelen. Gedurende de opleiding hebben cursisten gratis toegang tot onze innovatieve Diersporengids.nl.
De workshops worden gegeven op afwisselende locaties in het midden en oosten van het land. We beginnen om tien uur, en eindigen rond drie uur in de middag. Soms kan er sprake zijn van een uitloop. Elke dag heeft een hoofdthema maar we gaan ook ter plekke spoorzoeken en worden graag verrast door wat we daar vinden. In elk geval zitten de hoofden van de deelnemers aan het eind van de dag boordevol nieuwe informatie! De opleiding wordt afgesloten met een kort schriftelijk examen en een diploma.
Meestal zijn er twee instructeurs aanwezig. Meer informatie over de instructeurs is hier te vinden. Veel van de locaties zijn bereikbaar met het openbaar vervoer. Een enkele keer ligt deze iets verder. Waar mogelijk kunnen we deelnemers met elkaar in contact brengen zodat mensen kunnen samen rijden.
Dag 1: Spoorzoeken
In deze eerste workshop behandelen we de basis voor het spoorzoeken. Zonder een degelijk fundament staat geen huis! Wat nemen we mee het veld in? Je kan te veel mee nemen, maar ook te weinig. Je moet ook leren zien waar je sporen vinden kan. Dat gaan we doen door het landschap te lezen, maar ook een kaart. Elk dier maakt anders gebruik van het landschap, en met dat besef komt de kennis waar op zoek te gaan. En hoe meet je die sporen vervolgens op zodat je deze opzoeken kan in een veldgids? En als je er dan alsnog niet uitkomt, hoe leg je een spoor (fotografisch) vast zodat een derde persoon zonder voorkennis het spoor juist beoordelen kan? Ook gaan we je helpen met een vast sporengebied in je eigen gebied en het vinden van een zitplek (sit spot). Dit zullen de plekken zijn waar je de kennis van de opleiding verder zult uitdiepen.
Dag 2: Prenten
De prent, spoorzoekertaal voor een voetafdruk, is hèt schoolboek voorbeeld van een dierspoor. Een prent vertelt veel meer over een dier dan je in eerste instantie zou kunnen denken. Het vertelt je over welk dier het gemaakt heeft. Maar ook over het geslacht en de leeftijd. De vorm kan ons nog veel meer vertellen. Want waarom heeft een hoefdier eigenlijk hoeven? En hebben katten de nagels doorgaans ingetrokken terwijl honden dat niet doen? We gaan leren denken vanuit het dier, geen rijtjes drillen. Waarom is een voetvorm zo geëvolueerd? Zo ontstaat een dieper begrip waarom de prent eruitziet zoals deze voor je op de grond ligt. Ook wanneer deze slechts gedeeltelijk zichtbaar is, of het voor jou een onbekend dier betreft.
Dag 3: Gangen
Een gang is de wijze waarop een dier zich heeft voortbewogen. Elk dier heeft zijn eigen standaardgang. Een ree stapt al knabbelend door het bos, een marter hoopt met zijn martersprong een prooidier te verrassen. Een ree in draf voelt zich onrustig, in galop is er volop paniek. Het herkennen van de gang verteld ons dus wat over hoe het dier zich voelde en wat het deed. Bij onduidelijke prenten kan de gang ons ook helpen bij de determinatie van de maker. Wanneer een verregende kattenprent op een marterprent lijkt maar duidelijk in stap heeft gelopen is marter onwaarschijnlijk. Ook is herkennen van de gang de basis voor het sporen volgen, het dier over langere afstand kunnen volgen.
Uitgelegd in vrijwel elk sporenboek, maar slechts weinigen die de kennis daaruit opnemen kunnen. Jeroen heeft een workshop ontwikkeld waarmee iedereen zich deze kennis eigen maken kan. Op interactieve wijze leer je te denken vanuit het dier. Op deze wijze kan je na enige oefening de bewegingen van een dier ‘lezen’, ook die buiten de standaard gangen vallen.
Dag 4: Sporen I
Het Nederlands is gezegend met één woord waar alle soorten sporen van dieren worden ondergebracht: sporen. In het Engels worden ze gesplitst in track (voetsporen) en sign (alle andere sporen). In de workshops prenten en gangen werden de voetsporen reeds behandeld. In deze workshop behandelen we de andere sporen. We gaan kijken wat uitwerpselen ons vertellen over de maker. Er zijn verschillende aspecten van uitwerpselen die ons veel vertellen. Denk bijvoorbeeld aan de vorm, inhoud en locatie. Dieren wonen natuurlijk ook ergens. Ze doen dat allemaal op hun eigen manier. Soms verschillen die erg van elkaar, soms lijken ze ook erg op elkaar. Want wanneer is een holletje in de grond van een bosmuis, of een woelmuis? Verder kijken we naar vraatsporen, insectensporen en nog veel meer.
Dag 5: Spoorvolgen
Sta stil. De bomen voor je en het struikgewas naast je zijn niet verdwaald.
Waar je bent is Hier, en je moet het behandelen als een krachtige vreemdeling,
en het toestemming vragen het te leren kennen, en jou te leren kennen.
Het bos ademt. Luister. Het antwoord, ik heb deze plek rond jou gemaakt.
Als je weggaat kom je misschien terug, en noem je het Hier.
Geen twee bomen zijn hetzelfde voor de raaf,
geen twee takken hetzelfde voor de winterkoning.
Als je niet weet wat een boom of tak doen, dan ben je waarachtig verdwaald.
Sta stil, het bos weet waar je bent. Je moet het jou laten vinden.
“Verdwaald”, door David Wagoner
In deze workshop gaan we sporen leren volgen. Het staat ook wel bekend onder de Engelse term trailing. Dat vergt weer heel andere vaardigheden als bij het determineren van enkele sporen. Het volgen van een groot dier op een zandpad is één, maar wat wanneer die het pad verlaat en zijn weg vervolgd op de humusrijke ondergrond? Ook gaan we zogenaamde pressure releases leren zien. Het lijkt nu misschien onmogelijk te kunnen zien of iemand bijvoorbeeld naar links of naar rechts keek. Maar met enige oefening kan iedereen dit leren zien.
Een spoor daadwerkelijk kunnen volgen is erg leuk om te kunnen doen. Het geeft een inkijk in de wereld van het dier welke anders verborgen was gebleven. We zijn voor deze workshop in een sporenrijke omgeving waar we het spoor van een dier gaan oppakken en volgen. Ook bestuderen we onze eigen voetafdrukken, want uiteindelijk is er geen verschil in de pressure releases van dier en mens.
Dag 6: Sporen II & Afsluiting
De laatste workshop gaan we nog meer sporen behandelen die niet in voorgaande workshops behandeld zijn. Ook kunnen we onderwerpen waar nog extra uitleg gewenst is, of gemiste workshops behandelen. Daarna is het tijd voor een korte toets waarin jij en wij de cursus gaan evalueren.